Κακοποίηση ζώων… Ένα ιδιότυπο έγκλημα
“Μέχρι κάποιος να συγκινηθεί με ένα ζώο,
ένα κομμάτι της ψυχής του παραμένει κοιμισμένο.”(Anatole France – Γάλλος συγγραφέας 19ου αι.)
Η κακοποίηση των ζώων δεν αποτελεί φαινόμενο της σύγχρονης εποχής. Είναι φαινόμενο διαχρονικό και σύνηθες. Εδώ και αρκετά χρόνια έχει απασχολήσει τους ειδικούς της ψυχικής υγείας (και όχι μόνο) τόσο ως μεμονωμένο γεγονός, όσο και ως προάγγελος μιας βίαιης συμπεριφοράς η οποία στοχοποιεί και ανθρώπους. Έχει, πλέον, αποδειχθεί πως η συμπεριφορά ενός ανθρώπου προς τα ζώα απεικονίζει, συνήθως, τη στάση του απέναντι στους συνανθρώπους του. Αναμφίβολα, οι πράξεις βαρβαρότητας σε βάρος των ζώων είναι πράξεις εγκληματικές, οι οποίες επιφέρουν τόσο οδυνηρές συνέπειες στη φυσική υπόσταση του ζώου, αλλά θέτουν σε αμφισβήτηση και το επίπεδο του πολιτισμού, του ανθρωπισμού και της συνείδησής μας ως έλλογων όντων.
Πίσω από την κακοποίηση ενός ζώου, μπορεί να κρύβεται η κακοποίηση ενός παιδιού, ή μιας γυναίκας. Ένα άτομο ενδεχομένως με ψυχοπαθητική προσωπικότητα και ροπή προς το έγκλημα. Πίσω από ένα παραμελημένο ζώο ίσως κρύβεται ένα παραμελημένο παιδί. Πίσω από μια περίπτωση κτηνοβασίας είναι πιθανότατα και μια περίπτωση βιασμού παιδιού ή παιδική πορνογραφία και πίσω απο κυνομαχίες το οργανωμένο έγκλημα και τεράστια ποσά από ναρκωτικά, όπλα κλπ.
Τι συνιστά κακοποίηση ζώου;
Κακοποίηση ζώων συνιστά:
- Η χρήση των ζώων, συχνότερα όσων αποκαλούνται στην εκάστοτε κοινωνία κατοικίδια, με στόχο την πρόκληση πόνου, τον εξευτελισμό, τα βασανιστήρια, ακόμα και την επώδυνη θανάτωσή τους (ακρωτηριασμοί κλπ)
- Παραμέληση ζώων, π.χ. στην περίπτωση που έχουμε στο σπίτι μας ζώα χωρίς να είμαστε σε θέση να τα φροντίζουμε (υποσιτισμός κλπ)
- Εκτροφή ζώων σε κακές συνθήκες (π.χ. σε χώρο που με δυσκολία χωράει το σώμα τους), με στόχο να σφαγιαστούν με αργό, βάναυσο και επώδυνο τρόπο
- Σεξουαλική κακοποίηση-Κτηνοβασία κλπ
Σε μια έρευνα του 2001 σε 1863 κακοποιητές ζώων, σημειώθηκε οτι το υψηλότερο ποσοστό κακοποίησης κατείχαν τα ζώα συντροφιάς (74%) και όχι τα άγρια η άλλα ζώα (πχ περιπτώσεις κυνηγιού) (Human Society of the United States, 2002a). Η ίδια έρευνα έδειξε ότι οι δράστες είναι άνδρες σε ποσοστό 95%.
Κακοποίηση ζώων και Ενδοοικογενειακή βία
Η κακοποίηση των ζώων συνδέεται με ενδοοικογενειακή βία και εγκληματικότητα. Τις τελευταίες δεκαετίες επιστημονικές έρευνες και στατιστικά στοιχεία των Αστυνομικών και Εισαγγελικών Υπηρεσιών των Η.Π.Α συγκλίνουν, αναδεικνύοντας αδιαμφισβήτητους συσχετισμούς μεταξύ της κακοποίησης ζώων και της ενδοοικογενειακής βίας, αλλά και άλλων μορφών κοινοτικής βίας. Η κακομεταχείριση ενός παιδιού ή μιας γυναίκας όσο και των ζώων συνδέεται με έναν αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο βίας. Όταν τα ζώα σε ένα σπίτι είναι είτε κακοποιημένα, είτε παραμελημένα, αυτό από μόνο του είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι πως ίσως και τα άλλα μέλη μέσα στην οικογένεια να μην βιώνουν ένα αίσθημα ασφάλειας και να κινδυνεύουν. Επιπλέον κρίνεται σημαντικό να σημειωθεί πως τα παιδιά που κακοποιούν ζώα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να γίνουν στο μέλλον κακοποιητικοί ενήλικες με συνανθρώπους τους. Στο φαινόμενο της κακοποίησης μέσα στην οικογένεια, τις περισσότερες φορές έχουμε στο νου μας μόνο τη σκηνή της κακοποίησης, αγνοώντας πως το ίδιο το επεισόδιο της κακοποίησης είναι μέρος ενός ευρύτερου κύκλου με ξεχωριστές φάσεις. Οι άνθρωποι που κακοποιούν ζώα είναι πέντε φορές πιο πιθανό να βλάψουν έναν άνθρωπο και σχεδόν τα μισά από τα θύματα που ζουν σε βίαιο περιβάλλον μένουν επειδή φοβούνται για τα ζώα τους καθώς μπορεί να απειλούνται ή να βλάπτονται.
Η βία κατά των ζώων είναι ένδειξη σοβαρής συναισθηματικής διαταραχής και συνδέεται απόλυτα με ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση παιδιών ή ηλικιωμένων.
Κακοποίηση ζώων-Κακοποίηση παιδιών: Μία άμεση σχέση
Τεκμηριωμένες επιστημονικές μελέτες, ανάμεσα στην κακοποίηση των ζωών και την κακοποίηση των παιδιών και των γυναικών, έχουν επισημάνει πως στις περισσότερες υποθέσεις βαριάς ενδοοικογενειακής βίας, οι δράστες είχαν παρελθόν κακοποίησης ζώων καθώς τα ζώα ως πιο αδύναμοι κρίκοι προσφέρονται για παραδειγματισμό των υπόλοιπων μελών της οικογένειας. Επειδή η βία στο σπίτι κατευθύνεται προς τους αδύναμους, η κακοποίηση των ζώων και η κακοποίηση των παιδιών συχνά συμβαδίζουν. Γονείς που αμελούν την ανάγκη ενός ζώου για σωστή φροντίδα ή που κακοποιούν ζώα, μπορεί επίσης, να κακοποιούν ή να παραμελούν τα ίδια τους τα παιδιά. Ενώ η κακοποίηση των ζώων αποτελεί ένα σημαντικό σημάδι κακοποίησης των παιδιών, ο γονιός δεν είναι πάντα αυτός που βλάπτει το ζώο. Τα παιδιά δεν βασανίζουν ή σκοτώνουν ζώα στα καλά καθούμενα. Πρόκειται για μια μαθημένη συμπεριφορά η οποία δείχνει ότι το ίδιο το παιδί είναι θύμα βίας, την οποία αναπαράγει ή εκτονώνει. Όπως ακριβώς και οι γονείς, τα παιδιά αντιδρούν στο θυμό ή τη σύγχυση, με βία. Η βία τους κατευθύνεται στο μοναδικό πλάσμα μέσα στην οικογένεια που είναι πιο ευάλωτο και αδύναμο από τα ίδια, δηλαδή σε ένα ζώο.
Η κακοποίηση ενέχει το χαρακτηριστικό της πρόθεσης από το άτομο και είναι πράξη ελεύθερης επιλογής, δηλαδή δεν επιβάλλεται από κάποιον άλλον. Η κακοποίηση ζώων δηλαδή, μπορεί να περιλαμβάνει επιβλαβείς πράξεις ή παράλειψη ικανοποίησης αναγκών, όπως αντίστοιχα όταν μιλάμε για σωματική κακοποίηση και παραμέληση των αναγκών των παιδιών.
Η εγκληματικότητα εναντίον ζώων και παιδιών «συμβαδίζουν». Αυτό μπορεί να είναι ακραία παραμέληση ή κακοποίηση. Στην πρώτη περίπτωση, αν η παραμέληση οφείλεται σε άγνοια, μπορεί να λυθεί με ενημέρωση. Αν όχι, τότε προκειται για άτομο με εγκληματικές τάσεις.
