Ανθεκτικότητα και ψυχική υγεία

Εξετάζοντας τα πράγματα συνολικά, άτομα με καλή ψυχική υγεία έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

  • Αίσθηση ικανοποίησης από τη ζωή τους,
  • Όρεξη για ζωή, για γέλιο και διασκέδαση,
  • Ικανότητα να αντιμετωπίζουν το στρες και να ανακάμπτουν από αντιξοότητες,
  • Ευελιξία και όρεξη να μάθουν νέα πράγματα, καθώς και προσαρμοστικότητα για την αντιμετώπιση των αλλαγών της ζωής,
  • Ικανότητα να χτίσουν και να διατηρήσουν υγιείς σχέσεις,
  • Αυτοπεποίθηση και υψηλή αυτοεκτίμηση,
  • Καλή ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και στο παιχνίδι,
  • Αίσθηση νοήματος και σκοπού στη ζωή τους.

Η διανοητική και συναισθηματική υγεία δεν συνεπάγεται ότι κάποιος δεν περνάει δύσκολες στιγμές ή δεν υποφέρει κάτω από επώδυνες καταστάσεις. Η απογοήτευση, η απώλεια, και η αλλαγή είναι όλα μέρος της ζωής. Και βεβαίως δημιουργούν στρες και προκαλούν θλίψη, ακόμα και στους υγιέστερους ανάμεσά μας.

Αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία εδώ είναι η έννοια της ανθεκτικότητας. Άνθρωποι με καλή ψυχική υγεία είναι σε θέση να ανακάμψουν από τις αντιξοότητες που μπορεί να προέρχονται από την απώλεια μιας σχέσης, την αρρώστια, τη θλίψη, ή άλλη αποτυχία. Βλέπουν την περίσταση όπως πραγματικά είναι, και ξεκινούν τη διαδικασία αποκατάστασης της συναισθηματικής τους ισορροπίας.

Στην πραγματικότητα, η ανθεκτικότητα συνδέεται κατά κύριο λόγο με τη συναισθηματική ισορροπία. Μπορείτε να διδάξετε στον εαυτό σας να γίνει πιο ανθεκτικός και, ως εκ τούτου, να αποκτήσετε καλύτερη ψυχική υγεία. Η δυνατότητα να αναγνωρίζετε τα συναισθήματά σας εξασφαλίζει ότι δεν θα παγιδεύεστε μέσα σε κακοδιαθεσίες, καταθλίψεις και άγχη. Βοηθάει επίσης να έχετε ένα καλό δίκτυο στήριξης – οικογένεια, φίλους, συνεργάτες, και άλλους – που μπορούν να σας βοηθήσουν σε στιγμές ανάγκης, καθώς και μια δουλειά που αγαπάτε.

Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Ψυχολογικό Σύνδεσμο, η ανθεκτικότητα δεν είναι ένα γνώρισμα που οι άνθρωποι ή έχουν ή δεν έχουν. Περιλαμβάνει δράσεις, σκέψεις και συμπεριφορές που μπορούν να μαθευτούν και να αναπτυχθούν σε όλους. Ο Σύνδεσμος προτείνει 10 τρόπους για την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας. Τους εξηγούμε με συντομία παρακάτω:

  1. Αποδεχτείτε ότι η αλλαγή είναι αναπόφευκτη. Ό,τι ζει, αλλάζει. Αποδεχόμενοι το γεγονός αυτό, θα ανακαλύψετε ότι είναι καλύτερο για εσάς να εστιαστείτε σε πράγματα που μπορείτε να αλλάξετε και να καταστρώσετε ένα σχέδιο για το πώς θα το πετύχετε.
  2. Συνδεθείτε. Οι καλές σχέσεις είναι σημαντικές: οικογένεια, φίλοι, συνάδελφοι, και άλλοι. Αποδεχτείτε βοήθεια, εάν την χρειάζεστε, και μη διστάζετε να τη ζητήσετε.
  3. Αποφύγετε να βλέπετε τις κρίσεις ως ανυπέρβλητα προβλήματα. Δεν μπορείτε να αλλάξετε αυτό που έχει ήδη συμβεί, μπορείτε όμως να φανταστείτε μια λύση και να ενεργήσετε ανάλογα.
  4. Δράσετε με αποφασιστικότητα. Η αποφασιστικότητα, ακόμη και κατά τη διάρκεια αγχωτικών ή αντίξοων καταστάσεων, βοηθά στην οικοδόμηση της αυτοπεποίθησης και της ανθεκτικότητας.
  5. Μετακινηθείτε προς τους στόχους σας. Θέσετε ρεαλιστικούς στόχους και πάρετε μέτρα για την επίτευξή τους. Ακόμη και τα μικρά βήματα είναι σημάδι προόδου. Συνεχίσετε να προχωράτε μπροστά.
  6. Αναζητήστε ευκαιρίες για αυτό-διερεύνηση και αυτό-ανακάλυψη.
    Συχνά μαθαίνετε κάτι θετικό από κάθε κατάσταση, ακόμη και από τραγωδίες και κακουχίες.
  7. Γαλουχήσετε μια θετική άποψη για τον εαυτό σας. Αναπτύξτε την εμπιστοσύνη σας και επιλύστε προβλήματα, χτίζοντας έτσι την ανθεκτικότητά σας.
  8. Διατηρήστε μια ελπιδοφόρα προοπτική. Δοκιμάστε να φανταστείτε αυτό που θέλετε, αντί να ανησυχείτε για το πώς θα το πετύχετε.
  9. Φροντίστε τον εαυτό σας. Δώστε προσοχή στις σωματικές και ψυχικές πτυχές της προσωπικής φροντίδας. Αυτό κρατά το μυαλό και το σώμα προετοιμασμένο και έτοιμο να αντιμετωπίσει καταστάσεις που απαιτούν ανθεκτικότητα.
  10. Διατηρήστε μακροπρόθεσμη προοπτική. Προσπαθήστε να δείτε τα πράγματα μέσα σε πλαίσιο και αποφύγετε την καταστροφολογία.

Πετροχείλου Κάτια